अंतरिक्ष स्तंभ

विश्वासाचा खांब
अगदी मध्यात,
तरंगता...

आजुबाजुला आहेतच इतरही
रुढी परंपरांचे खांब
जबाबदाऱ्या, अपेक्षांचे खांब
अपेक्षा, अधिकारांचे खांब
प्रेम, आदर, आपुलकीचे खांब
अगदी दैनंदिन कामकाजांचेही खांब

या सर्वांच्या आधाराने उभा आहे,
अगदी किस्टोन असलेला
विश्वासाचा ते एक खांब
आहे अधांतरीच, इतरांवर भार टाकून.
पण अगदी थोडासा धक्काही
पुरेसा आहे, त्याला निखळायला

हलतो तो कधी कधी
इतरांच्या नादाने
पण तो निखळता कामा नये
तो जर खाली आला तर..
तर सारे मंदिर ढासळेल
सारा डोलाराच खाली येईल

विश्वासाचा स्तंभ!
अस्तित्वाचा स्तंभ!!
अंतरिक्ष स्तंभ !!!
- आरती

(यामागे एक कथा आहे. लेपाक्षी मंदिरात  हा अंतरिक्ष स्तंभ आहे.
जमिनीपासून वर उचललेला मध्यातला स्तंभ. पण किस्टोन. तो पडला तर सारे मंदिर पडेल असा)

तो येतोय...

आला, पुन्हा आलाय त्याचा निरोप,

येतोय थांब

सांगतेय रोपाची तजेलदार पालवी,

येतोय तो थांब

सुवासिक पखरण फुलांची सांगतेय,

येतोय तो थांब

तलखी , काहिली जिवाची सांगतेय,

दम जरा तो येतोय

अन नभात विखुरलेली सांजवात

सांगतेय तो येतोय

अन नुसत्या आठवणीने चिंब मी,

तो येतोय थांब

रखरखीत रेताडावर, खडकाचाच आधार

ना आसमंतात सावली, वर उष्ण बोचरावारा

बेरंगी, शुष्क आसमंत; अन नीरव शांतता

पक्षी, प्राणी, मानव; कोणाचाच ना संग

ना आभाळाची माया, ना कोणता जीवन-स्त्रोत

सृजनाची कोणतीच, अगदी नसलेली लक्षणं

आणि तरीही, अगदी आतून उमलून आलेली

ही फुलांसारखी नाजूक, हिरवी, कोवळी जीवनेच्छा

शिकवतेय दगडालाही; बघ, असं जगायचं!

जीवन

निबिड जंगल
हिरवं, काळं, पिवळं...
खरं तर सगळेच एकमेकात
मिसळलेले रंग

मधेच एक सुकत आलेला
निळाकाळा डोह
आपल्यात अंतरमनात
आपणच डोकावणारा

शेजारी गजबजलेला
मातकट हिरवट रपरपाट
पानं, पाचोळा, माती, पाणी, ...
कोणकोणाचे मुखवटे, आरसे, चेहरे...

त्यातून फुटणारे बुडबुडे
कुबट वास अन फसफस
आसमंतात भरून आलेला
एक काळोखा स्पर्श, सावट...

सगळं सगळं झुगारून देऊन
उडतेय वर वर, आकाशात
सगळं निसंग करून...
आता वरून सगळं कित्ती सुंदर!

विसरलास तू सारे काही...

विसरलास तू मंजूळ पावा

विसरलास अन यमुनेचा तीर

विसरलास तू राधा वेडी

गोप गोपी अन दहीदूधलोणी

ब्रजभाषेतील अविट गोडी

अनवट वेणुची धुंद लकेरी

घट्ट मिठी, मैय्येची ती

अन नजर पारखी नंदाची

विसरलास बघ तू सारे काही

घुमतो शंख कधीचा आता

रण धुमांकळी गजबज सारा

भरून राहिला गाज गीतेचा

आप्तेष्टांचा खच पसरला

कळिकाळ बरसला घराघरा

कुठे विसरलास ती मधुरवेळा

कुठे विसरलास ती आर्त आर्तता

कुठे तो झुळझुळ यमुना तीर

अन कुठे लाटांवर आरुढ सागर

कुठे हरवली ती कृष्ण प्रिती

अन् उभी ठाकली कृष्णनिती

तान्हा कान्हा

पुरा उभा वठलेला मी

तरीही प्रसवतो काही

दिसतो काष्टवत वरुनी 

तरी रुजते आत काही

भिजलो जलधारेत किती

उनकवडसे ल्याले किती

मोजदाद न केली कधी

जीवनगाणे गात मनी

संथ धडधड उरातली ती

कुठे लोपली होती न कळे

दिड्दा दिड्दा सतारीतला

आज न कळे कसा उमटला

फुटला पान्हा वांझ नराला

भळभळ वाही जीवनवेळा

कळीकाळाचा सुटला वेढा

नरे प्रसवला तान्हा कान्हा

ओल

कोणता भूतकाळ आठवून 

कोसळत असेल हा पाऊस

अखंड पाझरणाऱ्या धारा

शोधत असतील तृषार्त भिंती

कोणती फट खुलं करत असेल

अंतरंग भितीचं, त्या धारांना

झिरपणारी ओल भिंतीतली

कुठकुठले आठव झरत असेल

कुठून पाझरत असतील

कोणत्या जुन्या संस्कृतीचे झरे

सख्या...

माझं तुझ्याशी असलेलं

नातं, काळानुरुप किती 

बदलत गेलं 

तू मात्र नेहमीच

राहिलास तसाच

अविनाशी, चिरंतन

त्या दाहक सुर्यासमोर

उभा राहिलास तरल,

हलका, मंदसा

कधी प्रथमा, द्वितिया,

तृतीयेला गोड नाजूक

हसत आलास

कधी गायब होऊनही

स्वत: च ठळक अस्तित्व

ठसवत आलास

कधी पूर्ण होऊन

गाढ कवेत घेतलस  

पूर्ण आश्वासक होऊन

लहान असताना होतास

गोरा गोरा मामा

दूरस्थ सहृदय.

मोठेपणी झालास मित्र

रात्री अभ्यासात झालास

मार्गदर्शक दोस्त

तारुण्यात बदललच सगळं

धुंद रात्रींनी फुलवलं

तुझ्यातलं सौंदर्य

अन नकळताच मानलं

तूच माझा सच्चा,

स्वप्निल प्रियकर

अजून मोठं होताना

बदललं पुन्हा नातं

झालास मेघदूत

त्याचा आठव शोधताना

तुझ्यात शोधत राहिले

त्याचा मुखचंद्रमा

मग कधीतरी एकटीच

रात्री थोपटताना होता

तुझा गारवा

बाळाशी गुज करताना

आलास तू भरवायला

बनून चंदामामा

मग काही रात्री

गेल्या शांत निवांत

आश्वासक गाढ

माहित होतंच तू

आहेस तिथेच तिथेच

निरंतन, अविनाशी

अन मग पुन्हा

सुरु झाला मायलेकांचा

पाठशिवणीचा खेळ

पुन्हा पाठवले निरोप

तुझ्याच संगे त्याला

नीट रहा हं

पण मन अशांतच

धडधड धकधक चालू

अस्वस्थ हुरहूर 

अन मग तिकडेही

तू दिसलास एकदम

मोठा, जवळ

एकदम हुश्यच झालं

आहेसकी तू इथेही

लक्ष ठेऊन.

आम्ही नसलो तरी

पाठिशी आहेस तू

त्याच्या सदैव

अन परवा तर

गंमतच झाली बघ

त्याचा निरोप

आई तुझ्या चंद्राला 

बजावून आलो आता, 

लक्ष ठेव रे

बघ आम्ही तुझ्याशी

नातं कसं बनवलय

चिरंतन पण बदलणारं

अन सख्या, तूही नेहमी

राहिलास तसाच

अविनाशी, चिरंतन

चांदवा

दिवसेंदिवस, वर्षे
इतके दाह सोसून
कित्येक रात्री उसवल्या
तुझ्या सोबतीने

इतक्या की हळूहळू
तुझ्याही न कळत
तूच झिरपत गेलास
अलवार माझ्यामधे

चांद मातला मातला
ऐकलेलं कित्येकदा
बघितलं, अनुभवलंही
कधी कधी आतून

पण आतमधे झिरपलेला
आणि शांत करत गेलेला
ऐकला नाही कधीच
फक्त अनुभवला, एकलीनेच

निवडुंग

रखरखीत रेताडावर, 

फक्त खडकाचाच आधार

ना आसमंतात सावली, 

वर शुष्क उष्ण बोचरावारा

बेरंगी, शुष्क आसमंत; 

नीरव, निर्विकार शांतता

पक्षी, प्राणी, मानव; 

कोण्णा कोणाचाच ना संग

ना आभाळाची माया,

ना कोणता जीवन-स्त्रोत

सृजनाची कोणतीच, 

अगदी नसलेली लक्षणं

आणि तरीही, अगदी 

आतून उमलून आलेली

ही फुलांसारखी नाजूक, 

हिरवी, लाल जीवनेच्छा

शिकवतेय दगडालाही; 

बघ, बघ, असं जगायचं!